W okresie ciąży dochodzi do wielu zmian fizjologicznych w organizmie matki, które pozwalają na bezpieczne i planowane urodzenie dziecka. Z punktu widzenia etiologii choroby hemoroidalnej, w organizmie ciężarnej dochodzi do kilku zmian, które wpływają na większe ryzyko występowania objawowej choroby hemoroidalnej. Do trzech najbardziej istotnych zalicza się:
- Wzrost ciśnienia żylnego,
- Wzrost stężenia progesteronu,
- Zwiększona tendencja do zaparć.
Z punktu widzenia profilaktyki, ale także leczenia, warto zaznaczyć, że tzw. modyfikowalnymi czynnikami pozostają zaparcia. Stąd, tak ważny nacisk na profilaktykę tego elementu podczas ciąży i połogu.
Wzrost ciśnienia żylnego
Powiększająca się macica zmienia nie tylko ciśnienie wewnątrzbrzuszne, ale także wpływa na zmianę ciśnienia żylnego poprzez bezpośredni ucisk i zmianę rozmieszenia narządów w obrębie jamy brzusznej i miednicy. Do zmiany ciśnień dochodzi także w największej żyle ustroju – żyle głównej dolnej.
Wzrost ciśnienia w tej żyle, powoduje przenoszenie zmian ciśnień w żyłach doprowadzających krew do żyły głównej dolnej, m. in. żyłach okolicy odbytu. Finalnie w dystalnie położonych żyłach dochodzi do jej nadmiernego nagromadzenia, spowolnionego przepływu, a nawet zastoju.
Wzrost stężenia progesteronu
Fizjologicznie, w czasie ciąży znacznie wzrasta ilość wydzielanego progesteronu, który wpływa także na układ sercowo-naczyniowy. W ścianach naczyń obwodowych stwierdzono występowanie obu rodzajów receptorów, na które oddziałuje progesteron. Powoduje on rozszerzenie naczyń, a jednocześnie zmniejsza ich elastyczność.
Zaparcia
Obserwowana dość częsta tendencja do zaparć w ciąży związana jest z wieloma aspektami. Przede wszystkim wydzielane hormony podczas ciąży wpływają na spowolnienie procesów trawienia. Po drugie zmiana anatomii w obrębie jamy brzusznej i miednicy (powiększająca się macica) wpływać może na zaburzenia pasażu stolca. Po trzecie, zmniejszona aktywność fizyczna w czasie ciąży, dodatkowo predysponuje do zaparć.
Nasilenie objawów choroby hemoroidalnej
Najczęściej do nasilenia objawów choroby hemoroidalnej dochodzi w trzecim trymestrze ciąży, w efekcie sukcesywnie powiększającego się płodu i macicy i związanego z tym ucisku na spływ żylny, ale także nasilające się zaparcia i postępujący wzrost ilości progesteronu.
Dodatkowo, w czasie porodu (siłami natury), zwiększane parcie, wzrost ciśnienia wewnątrzbrzusznego, skurcze macicy powodują zmiany w rozmieszeniu krwi żylnej, a finalnie mogą prowadzić do nasilenia choroby hemoroidalnej.
Zapamiętaj!
|